Μπάσταρδες λέξεις

Δύσκολο πράγμα οι ανακοινώσεις και οι εκμυστηρεύσεις. Δεν τις καθορίζεις, σε καθορίζουν. Στέκεις, ακούς, περιμένεις. Δεν έχεις τη δύναμη του αντεπιχειρήματος γιατί σε τσακίζει η έκπληξη. Παλεύεις από το άβολο πόστο του ακροατή να περάσεις στο υψωμένο βάθρο του ομιλητή. Όμως μάταιο. Τα χείλη ράβονται με την κλωστή των λέξεων αυτού που βρίσκεται απέναντί σου. Κάπου εκεί γυρνάς το κεφάλι. Ίσως κάποια κουρτίνα έχει μείνει μισόκλειστη και μπορέσεις να κοιτάξεις λίγο απ’ έξω, ίσως κάποιο κρεμασμένο κάδρο μπορεί να σου δώσει προσωρινό κατάλυμα στο πλαίσιό του. Έστω για λίγο. Έστω για να ξεχάσεις κάτι κακό που σου είπαν είτε με στόμφο ειδικού είτε με ψίθυρο εμπιστοσύνης. Και τα δύο είναι το ίδιο άλλωστε.

Μπάσταρδες λέξεις σε λάθος σειρά.

Ακαθόριστη γραμμή τερματισμού

Φυγή. Οι δρόμοι αυτής της πόλης δεν είναι ίδιοι γι’ αυτούς που δεν ανησυχούν μην αργήσουν, που δεν κρατούν χαρτοφύλακα και δεν είναι συνεπείς στα κοινόχρηστα. Αποκτούν κενά, μαχαίρια, σφαίρες και σπασμένα γυαλιά που καρφώνονται στο περιθώριο μιας κανονικότητας. Άρρωστης, αλλά με καθαρό τσεκ απ.

Εκείνη τη μέρα έτρεχε. Ανάμεσα σε διερχόμενα ζόμπι, οχήματα τρόμου, κόρνες πανικού και βλέμματα ακούσια. Η Ομόνοια απ’ τη διχόνοια χωρίζεται από δυο στενά. Κάποιοι λένε ότι είναι και ταυτόσημες μισώντας το τσιμέντο που διώχνει, ασχημαίνει και καμιά φορά σκοτώνει. Έτρεχε, λοιπόν, χωρίς γραμμή τερματισμού. Όταν τρέχεις χωρίς σημείο εκκίνησης και προορισμού δεν είναι για καλό, γιατί σημαίνει ότι η αφετηρία και η λήξη καθορίζονται από άλλους με αντίστροφο τρόπο. Δεν ακούς το πιστόλι στον αέρα και ξεκινάς να τρέχεις, αλλά το ακούς στην πλειονότητα των περιπτώσεων ως καταληκτικό ήχο λίγο πριν κλείσεις τα μάτια σου.

Το μη αυτόβουλο τρέξιμο, λοιπόν, το προκαλούν οι κρετίνοι αυτής της γης. Αυτοί που επιβάλλουν τους κανόνες και τους νόμους τους χωρίς τη συνδρομή της νομοθετικής, της δικαστικής ή της εκτελεστικής εξουσίας. Αυτές λειτουργούν επικουρικά εκ των υστέρων ή δημιουργούν το υπόβαθρο εκ των προτέρων. Επιβάλουν τους κανόνες και τους νόμους τους με μια άναρθρη κραυγή που μετατρέπει το ζωώδες ένστικτο και την παρόρμηση της φρίκης σε πολιτική πράξη. Γιατί μια σφαίρα, ένα μαχαίρι στην καρδιά ή μια κλωτσιά στο κεφάλι είναι πολιτική πράξη. Όχι λόγω της αντικειμενικής υπόστασής του εγκλήματος αλλά λόγω των υποκειμένων που το τελούν. Λόγω αυτού του αφόρητου κενού που υπάρχει στα κρανία διαφόρων «κανονικών» αυτής της γης.

Όσοι τρέχουν, λοιπόν, εδώ και χιλιάδες χρόνια αναζητούν ένα άσυλο. Ένα χώρο αυτοπροστασίας. Αυτό προσπάθησε να κάνει. Ανάμεσα σε συγκρατημένους και ασυγκράτητους, παρατηρητές και αυτουργούς, περαστικούς και εγκατεστημένους, ο ίδιος έστεκε αλλότριος. Κυνηγημένος. Έστεκε ενώ έτρεχε. Γιατί το τρέξιμο επί της Πατησίων είναι μια στάση στη ρέουσα κανονικότητα των πολλών. Των φιλήσυχων ταραξιών της πόλης που κοστολογούν τη λαμαρίνα και το τζάμι παραπάνω από την ίδια τη ζωή. Αυτών που συνήθως φοράνε ένα αμάνικο πουκάμισο, μέσα από το παντελόνι. Αυτών που μέσα από το από μέσα αμάνικο φανελάκι κρύβουν το βαφτιστικό σταυρό παρότι κηδεύουν κάθε μέρα τη ζωή τους. Αυτών που αρέσκονται να μελετούν λογιστικά έντυπα, φορολογικές δηλώσεις και πιστοποιητικά κάθε είδους.

Εκτός όμως από τους παραπάνω, υπάρχουν κι άλλοι. Συνειδητοί αναχωρητές, τυχαία περιθωριοποιημένοι και αθόρυβα ξένοι προς την Ομόνοια μιας κοινωνίας μίζερης που στρώνει το τραπέζι κι ας μην έχει ψωμί. Μια πρωτοπόρα εξαίρεση των παραπάνω είναι αυτοί που είναι διαφορετικοί μεν, διεκδικούν όμως την ορατότητά τους μέσα σε μια κοινωνία από κανονικά βαμπίρ δε. Κι ας σηκώνουν το ρίσκο να τους αντιμετωπίζουν σαν μιάσματα ή σαν κατ’ εξακολούθηση δρομείς σε ένα βάναυσο κυνηγητό.

Κάπως έτσι, λοιπόν, εκείνη τη μέρα αναζήτησε ένα καταφύγιο για να πάρει μια ανάσα. Προσπέρασε το φούρνο. Εκεί τριγυρίζουν αυτοί που «βγάζουν τίμια το ψωμί τους». Λάθος μέρος. Χώθηκε στο στενό και κει βρήκε τη λύση του. Το ‘χε δει σε μια ταινία, αν κρατάς όμηρο κάτι πολύ σημαντικό δε σε σκοτώνουν. Μπήκε σε ένα μικρό κοσμηματοπωλείο. Σε ένα χώρο ιερό για τους περιουσιολάγνους και αυτούς που έχουν μάθει να σέβονται ό,τι λαμπυρίζει και όχι ό,τι λάμπει. «Εδώ δε θα τολμήσουν» σκέφτηκε. Εδώ είναι το οξυγόνο τους, το κίνητρο της ζωής τους και τα κρυφά τους όνειρα. Χωμένα μέσα σε χρυσάφι, ακριβά πετράδια και φωτεινές βιτρίνες.

Έσφαλε. Ο αγελοποιημένος όχλος εκτός από χρυσάφι διψάει και για αίμα. Όταν κάποιος που δεν ανήκει στην αγέλη μπαίνει σε ένα κοσμηματοπωλείο, δεν αναζητάει άσυλο αλλά επιτίθεται στο κάστρο της. Το κοσμηματοπωλείο δεν ήταν ενδιάμεση στάση. Ήταν ο τελικός προορισμός, η γραμμή τερματισμού που οι θύτες επέλεξαν για το θύμα. Όπως οι ύαινες παγιδεύουν το θήραμά τους, έτσι και ένας ιδιοκτήτης, ένας μεσίτης και μερικοί «περαστικοί» άρχισαν να επιτίθενται με μανία. Μια κοινωνία ψεύτικη δεν έχει πρόβλημα να σπάσει τη βιτρίνα της για να σκοτώσει ένα παράσιτο, κι ας κλαψουρίζει για τα σπασίματα και τα επεισόδια που προξενούν κάποια άλλα παράσιτα. Εκεί παίρνει πρωτοβουλία από μόνη της. Αυτοτραυματίζεται όχι για να τραυματίσει, αλλά για να σκοτώσει.

Κάπως έτσι λοιπόν, κλεισμένος στο ιερό άντρο μιας κοινωνίας που χρησιμοποιεί ως μονάδα μέτρησης των αξιών της ακόμη και το τελευταίο ευρώ, είδε να εκσφενδονίζονται προς το μέρος του πέτρες, βωμολοχίες και απειλές. Χτυπημένος και ταπεινωμένος προσπάθησε να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα ζωής. Προσπάθησε να συρθεί, να αποδράσει, να γλιτώσει. Ήταν όμως αρκετά αργά. Δυο τρεις κλωτσιές στο κεφάλι. Απότομη προσγείωση στα σπασμένα γυαλιά της βιτρίνας τους. Πόσο μοιάζουν αυτά τα γυαλιά με «εξοστρακισμένες» σφαίρες και μαχαίρια που «παραφέρθηκαν». Όμως δεν αρκούν τα παραπάνω. Το έγκλημα που τέλεσε ήτανε βαρύ. Τώρα ήταν η σειρά του κράτους να τιμωρήσει. Εκτός από τους καθημερινούς σούπερμαν υπάρχουν και οι πάγιοι ρόμποκοπ. Αυτοί που φτάνουν πάντα εκ των υστέρων για να τελειώσουν τη δουλειά. Και την τελείωσαν.

Ιατροδικαστικό πόρισμα θανάτου: «ισχαιμικό επεισόδιο, που προκλήθηκε από πολλαπλά τραύματα».
Πόρισμα κυρίου Γιώργου, μικρομαγαζάτορα της περιοχής του κέντρου, παντρεμένου με δυο παιδιά και ιδιοκτήτη ενός ακινήτου: «Υπερβολές. Ένα ανώμαλο πρεζάκι που μπήκε με μαχαίρι να ληστέψει ένα φιλήσυχο έμπορο ήταν. Το είπαν όλοι.»

Αυτοί οι όλοι, αυτός ο κανένας, εμείς οι σκυφτοί.

Το λάθος μας.

Η θλίψη

γραμμές σε ξεχασμένο τετράδιο
μυρμήγκια που κάνουν την ίδια διαδρομή
ανησυχίες κρεμασμένες σε συνήθειες
και φωταψίες χωρίς διακόπτες

ειρωνείες που κρύβουν αλήθειες
υποτιμήσεις μέσα σε κοινωνίες υπερτίμησης
προσβολές, παρεξηγήσεις και φόβοι
αντίλαλοι σε κενά κεφάλια

κρυμμένα μυστικά κάτω από ράμματα
υποψίες, υπόνοιες και υπεκφυγές
αγχωτικά επεισόδια μέσα σε ασανσέρ
στασιμότητες μέσα σε εξελίξεις

παζαρεμένες σχέσεις και υποσχέσεις
ξεχασμένες συνέπειες σε συρτάρια με μπρελόκ
αναμνήσεις σε ασπρόμαυρο φόντο
και προσδοκίες πνιγμένες σε άδειο χαρτί

ιαχές, βουή του δρόμου και του παράδρομου
υποδείξεις μέσα σε αλληλουχίες εντολών
διασταυρωμένοι πανικοί σε φανάρια
τριβές, συρσίματα και χαραγματιές

πρόσωπα ανέκφραστα, τσιμέντο
συσπάσεις ανεκδήλωτες
μελωδίες σε τσίγκινες κονσέρβες
Θλίψη

Για την αποκατάσταση της φήμης μιας μη χαμένης γενιάς

Η αλήθεια είναι ότι ζούμε στην εποχή της εύκολης απαξίωσης. Της πολτοποίησης, της χυμαδοποίησης και του αντιδραστικού εναλλακτισμού. Κάπως έτσι «η γενιά του πολυτεχνείου» ταυτίστηκε με τον Παπουτσή, το Σημίτη, τη Δαμανάκη, τον Ανδρουλάκη και ένα σωρό άλλους. Το παρακάτω κείμενο δεν αφορά αυτή τη γενιά του πολυτεχνείου. Αφορά μια άλλη. Πολυπληθέστερη, απρόβλητη και συντριπτικότερα γνήσια.

Πάντα θαύμαζα τους ξεχασμένους. Αυτούς που έζησαν τα πρώιμα χωρίς την προσμονή των ύστερων. Αυτούς που πάλεψαν όχι για να χειροκροτηθούν ούτε για να γείρει ο λαιμός τους από βραβεία, αλλά για να ζήσουν διαφορετικά. Αυτοί οι ξεχασμένοι μπορεί να βρίσκονται στην υποσημείωση κάποιου βιβλίου, στο μπαγκράουντ κάποιας ταινίας, ή σε κανα διφορούμενο στίχο, ποτέ όμως στο εξώφυλλο, στο φινάλε ή στο ρεφραίν. Είναι αυτή η κατηγορία ανθρώπων που τα τελευταία 45 τριήμερα του πολυτεχνείου πρέπει να αισθάνεται όλο και πιο μόνη πάνω στον πλανήτη γη. Μόνη απέναντι σε αυτούς που της φοράνε μια ταμπέλα εκφυλισμού, μόνη απέναντι στον εκφυλισμό παλιών συντρόφων της, μόνη απέναντι στον εκφυλισμό των αυτόκλητων συνεχιστών του πολυτεχνείου. Πρόκειται για μια μοναξιά που στην καλύτερη περίπτωση αποτελεί ένα μέσο άμυνας σε ένα κόσμο επικοινωνιακών κανίβαλων και στη χειρότερη περίπτωση μια συνειδητή αυτοεξορία.

Η γενιά αυτή δε θα κομπάσει, δε θα παινευτεί, δε θα μετουσιώσει την εμπειρία σε χρήμα. Δε θα κρατήσει το μικρόφωνο, δε θα φωτογραφηθεί στη βουλή και δε θα κοσμήσει τηλεοπτικό παράθυρο. Η συγκεκριμένη γενιά του πολυτεχνείου είναι πιο ταπεινή. Θα τη δεις σε ένα κρυφό βούρκωμα, σε μια συζήτηση με κρασί σε ένα κυριακάτικο τραπέζι ή στο δρόμο. Όχι στην πιάτσα των ταξί, αλλά στην Πανεπιστημίου ή τη Σταδίου. Να περπατάει όταν η τροχαία κόβει την κυκλοφορία για να περάσει το πλήθος. Έστω και αυτό το αναιμικό που εμφανίζεται τα τελευταία χρόνια. Γιατί χωρίς παρεξήγηση, αλλά οι μισοί από αυτούς που κατεβαίνουν στο δρόμο σήμερα, σε αυτή τη γενιά ανήκουν. Όσοι λοιπόν ξεχνούν αυτή τη γενιά για κάποια άλλη, είναι συνένοχοι σε μια πλεκτάνη. Σε μια προσπάθεια ανακατάληψης της συλλογικής μνήμης από τα ζόμπι συμφερόντων και τους ζωντανούς νεκρούς. Και φέρουν ευθύνη.

Πέρυσι η αλήθεια είναι ότι ένιωσα και γω λίγη από τη μοναξιά αυτής της ξεχασμένης γενιάς. Κάποιοι αυτοπροσδιοριζόμενοι «γνήσιοι συνεχιστές του πολυτεχνείου» κατέλαβαν το κτίριο τις δύο πρώτες ημέρες του τριημέρου απαγορεύοντας σε συλλογικότητες, οργανώσεις και φορείς να μπουν στο χώρο ενώ την ίδια στιγμή κάποιοι άλλοι αυτοαποκαλούμενοι «αγωνιστές του πολυτεχνείου» που σήμερα στελεχώνουν συστημικά κόμματα ζητούσαν δια τηλεοράσεως και βουλής την κατάργηση του ασύλου. Ανάμεσα σε αυτούς τους κλόουν έστεκε αμήχανη η πραγματική γενιά του πολυτεχνείου. Αυτή που δεν έχει ξεχάσει τις λέξεις απεργία, σωματείο, καταπίεση, αφεντικά. Έστεκε να παρακολουθεί ένα θέατρο σκιών. Ένα σουρεαλιστικό πλαίσιο εναλλαγής ρόλων, διαστρέβλωσης συνθηκών και γελοιοποίησης αγώνων.

Αυτή η γενιά του πολυτεχνείου πρέπει να πάψει να νιώθει ενοχικά ως «γενιά του πολυτεχνείου». Δεν έχει να απολογηθεί σε κανέναν και για τίποτα. Αντίθετα, εμείς οφείλουμε να απολογηθούμε απέναντί της. Για ατυχείς ταυτίσεις, ακούσιες αποσιωπήσεις και αυτοκτονικές γενικεύσεις.

Ειλικρινά, συγγνώμη.

Η ματαιότητα των κριτικών επιτροπών

Ό,τι ώρα και να ανοίξει κανείς την τηλεόραση συναντάει κριτικές επιτροπές. Επιτροπές αυθεντιών, ειδικών, stars’ και πάσης φύσεως «ανώτερων από το μέσο όρο».

Δεν ξέρω αν αυτή η νέα επικοινωνιακή μόδα προσπαθεί να εμπεδώσει μια νέα κουλτούρα πειθάρχησης και υποτακτικότητας, αλλά είναι σίγουρα ανησυχητική. Κάποιος τοποθετείται, από κάποιους άλλους που τον πληρώνουν, σε μια κριτική επιτροπή και αυτό του δίνει τη δυνατότητα να μέμφεται, να προσβάλλει, να καγχάζει και να χαριεντίζεται πάνω στις δάφνες του. Οι επιτροπές που γεμίζουν τις οθόνες μας κρίνουν το ντύσιμο, τη γεύση, την ομορφιά, τη φωνή, την εφευρετικότητα και ό,τι άλλο χρειαστεί. Το πιο προκλητικό από όλα όμως είναι ότι το βασικό κριτήριο της κριτικής τους είναι το κατά πόσο κάποιος διαγωνιζόμενος είναι πρόθυμος να πατήσει επί πτωμάτων για να πετύχει ένα κατ’ ευφημισμόν όνειρο, το οποίο στην πλειοψηφία των περιπτώσεων συνιστά ένα κατασκευασμένο μοτίβο σχέσεων και συνθηκών, που αποτυπώνεται σε τίτλους όπως: top model, master chef, the voice, shopping star, Ελλάδα έχεις ταλέντο κλπ.

Η κοινωνική αποτύπωση αυτής της έκθεσης σε κριτικές επιτροπές είναι πραγματικά τρομακτική. Κυνηγοί βραβείων, επαίτες επιτυχιών και συνετοί παρτάκηδες συναποτελούν μια κοινωνική αγέλη έτοιμη να κάνει το οτιδήποτε για ένα «όνειρο». Η φράση με την οποία κατέληγε η θεατρική παράσταση «μέθοδος Γκρόνχολμ» περιγράφει άψογα το τι τύπους ψάχνουν αυτές οι επιτροπές να επιβραβεύσουν, αφού προηγουμένως έχουν συνετίσει με βάση τα γούστα τους χιλιάδες άλλους που δεν τα κατάφεραν: «το σύστημα δεν ψάχνει για ευαίσθητους που το παίζουν σκληροί, αλλά για σκληρούς που το παίζουν ευαίσθητοι». Κάπως έτσι η κοινωνία διαιρείται σε λαμπερούς και αδιάφορους, γευστικούς και άνοστους, έξυπνους και χαζούς. Κοινό χαρακτηριστικό όλων των παραπάνω είναι ότι κοιτάνε μόνο τον εαυτό τους και το πώς η εκάστοτε κριτική επιτροπή θα τους δώσει το όνειρο έτοιμο στο χέρι.

Όμως πόσο μικρή αντίληψη είναι αυτή. Η λέξη «όνειρο» απονοηματοδοτείται πλήρως. Γίνεται ένα αντικείμενο συναλλαγής. Δίνεις τα πάντα για να σου δώσουν το όνειρο. Όπως δίνεις κάποια ευρώ για να πάρεις ένα κιλό φέτα ή μισό κιλό ψωμί. Μόνο που τα όνειρα δε σερβίρονται στο πιάτο. Τα όνειρα χορεύουν μπλουζ στα κεφάλια ανθρώπων που θέλουν να καταφέρουν κάτι για να νιώσουν οι ίδιοι σημαντικοί και χρήσιμοι μέσα σε μια συλλογική οντότητα που ονομάζεται κοινωνία και όχι για να ανελιχθούν εις βάρος των άλλων σε μια αποκρουστική κατάσταση που ονομάζεται κανιβαλισμός. Θα πλένετε το στόμα σας πριν χρησιμοποιήσετε τη λέξη «όνειρο» ρε μπάσταρδοι. Ειδικά σε μας που αγγίζουμε τα 25 και μας έχετε βάλει να ζούμε σε εφιάλτη πετώντας μας τα όνειρα που εσείς θέλετε για να μην ξυπνήσουμε ποτέ. Οι κριτικές σας επιτροπές αυτό το ρόλο βαράνε και όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε, τόσο το καλύτερο. Θέλουνε να κυνηγάμε τα «όνειρά» τους για να συνεχίσουν να υπάρχουν.

Πρέπει να σταματήσουμε να σεβόμαστε τις επιτροπείες κάθε είδους, τις υψομετρικές διαφορές μεταξύ των πάνω και των κάτω και τις προσαρμογές στα θέλω τρίτων.

Όσο ρομαντικό κι αν ακούγεται, πρέπει να επιστρέψουμε στα ακανόνιστα όνειρα. Έξω από νόρμες, ηθικές και καθωσπρεπισμούς. Να κλωτσήσουμε τα ακριβά τραπέζια τους. Να σκίσουμε τις πιστοποιήσεις, τα διαπιστευτήρια και τις εγγυήσεις τους. Να τολμήσουμε να ονειρευτούμε ό,τι θέλουμε.

Τότε ίσως κερδίζουμε μόνοι μας τα όνειρά μας χωρίς να περιμένουμε να μας τα δώσουν.

Ίσως από διαγωνιζόμενοι, ξαναγίνουμε άνθρωποι.

Αποδόμηση και Αποκαθήλωση

Αποδόμηση είναι η νεάζουσα αποκαθήλωση. Η έφηβη κατάρρευση μιας εικόνας και ενός υψηλού βάθρου. Η αποδόμηση ζει στο επιχείρημα που καταρρίπτει μια δομή σαθρή στα μάτια του υποκειμένου, μερικές φορές και αστεία. Όταν η αποδόμηση ολοκληρώσει το έργο της βγάζει την πρώτη της ρυτίδα, που εμφανίζεται στο μέσα του αποδομούντος. Αυτή η ρυτίδα είναι η αρχή της αποκαθήλωσης ενός ατόμου, μιας αξίας, μιας ιδέας.

Αποκαθήλωση είναι η γερασμένη αποδόμηση. Έμπειρη, σοφή, αλλά απελπιστικά ετεροχρονισμένη.

Ο χρόνος

ο δείκτης του ρολογιού
δείχνει δύση ή ανατολή;

καρφώνει με την άκρη του
ή μπερδεύει με τους αριθμούς του;

περίεργο πράγμα η ώρα
χάνεται, σπαταλάται, περνάει γρήγορα

κάποιες φορές σφινώνει σε υποχρεώσεις
και άλλες φορές απλώνεται σε συνήθειες

ο χρόνος είναι αμείλικτος με τους παλιούς
και γαλαντόμος με τους φρέσκους

σβήνει κεράκια και ποζάρει σε μνήματα
ανακατεύει στιγμές και διασταυρώνει πρόσωπα

κάποιοι ιδιοποιούνται το χρόνο τρίτων
για να κερδίζουν οι ίδιοι χρόνο και χρήμα

προγράμματα σε κουτάκια, κυκλάκια και υπογραμμίσεις
καρφιτσωμένα σε τοίχους και βουίζοντα κρανία

ο χρόνος έγινε εμπόρευμα
τον βάλανε σε βιτρίνα με κορδέλα

μόνο που το περιεχόμενο του χρόνου
μετριέται σε στιγμές, άσπρες, μαύρες ή μωβ

και αυτές δεν αγοράζονται ούτε πουλιούνται
απλώς κερδίζονται.

Διαπιστώσεις

Έχουμε γίνει ζόμπι συμφερόντων και μικρόμπατσοι του δρόμου. Χοντρόπετσοι επαίτες του κέρδους κι ας είναι ψιλοφαρδύ το πορτοφόλι μας. Τύποι που αναγνωρίζουν τους ανθρώπους με την ιδιότητα και όχι με το βλέμμα. Νομοταγείς ληστές. Καταγραφόμενοι σε φόρους και λογαριασμούς σε εισόδους πολυκατοικιών. Σωστοί σε μια κοινωνία ψευτιάς.

Έχουμε γίνει ρουφιάνοι αν χρειαστεί, αν αυτό μας εξασφαλίζει κάτι. Επίδοξοι πλούσιοι, με μικροπεριουσίες που περιμένουμε να αυγατίσουν. Περιπατητές επί πτωμάτων, και λάτρεις της τσεπούλας μας. Ψεύτες με την αλήθεια, μονομανείς με την πολυμανία και άρχοντες σε πλαστική καρέκλα.

Έχουμε γίνει μη ανώμαλοι. Κανονικοί λάτρεις της κανονικής κανονικότητας. Τύποι που ενοχλούνται για την τσίχλα στο πεζοδρόμιο και όχι γιατί κάποιος κοιμάται πάνω σε αυτήν. Γραβατάκηδες με χαρτοφύλακες γεμάτους σκατά. Λάτρεις του πληθυντικού υποτέλειας και του ενικού επιβολής. Ψευτόμαγκες και χέστες ανάλογα με τη χωροχρονική κατάσταση.

Έχουμε γίνει αντικείμενα εξευτελισμού από κριτικές επιτροπές ειδικών. Σβηστές σειρήνες σε εμπόλεμη κατάσταση. Σουλατσαδόροι μέσα σε μια πόλη σκουπίδι. Συνετοί παρατηρητές μιας ξεπεσμένης συνήθειας. Μπράβοι της περιουσίας μας και τραπεζίτες χωρίς θησαυροφυλάκειο.

Έχουμε γίνει πλαστικά σημαιάκια σε παρελάσεις από κλόουν. Χειροκροτητές, υποτακτικοί και γιέσμαν. Μισοκοιμισμένοι που ξυπνάνε μόνο για τη θεσούλα τους. Φυλακισμένοι σε μια γυάλινη βιτρίνα. Ελεύθεροι μέσα σε μωβ χαρτονομίσματα και πλαστικές κάρτες. Κομπάρσοι μπροστά σε κάμερες ασφαλείας με τα ψώνια στο χέρι.

Έχουμε γίνει ακριβά κοσμήματα που φτήνυναν απότομα.

Γιατί ρε μπάσταρδοι το αίμα θα ‘ναι πάντα πιο ακριβό.

Η παλαιότητα

Μια παλιά φωτογραφία, μια παλιά κάρτα, μια παλιά υπόσχεση. Η ουσία της παλαιότητας έγκειται στην ανθεκτικότητά της. Αν δεν επιβίωνε θα ήταν νεκρή. Και αν ήταν νεκρή δε θα ήταν παλιά, θα ήταν ανύπαρκτη. Η ύπαρξη της παλαιότητας είναι ένα φάντασμα γερασμένο και μάταιο. Όμως υπαρκτό. Το παλιό δίνει αξία στο νέο διατηρώντας τη μοναδικότητά του. Η διαλεκτική μεταξύ παλαιού και νέου επιβεβαιώνει την ύπαρξη και των δυο. Η επικράτηση του ενός εξαρτάται από το υποκείμενο. Η διάδραση και των δυο εξαρτάται από το επικείμενο. Η διάλυση και των δυο εξαρτάται από το προκείμενο. Το παλαιό κρύβεται σε ένα γυμνό λαιμό, σε ένα στιγμιαίο φως πάνω στο δέρμα. Ακόμη κι αν το δέρμα γέρασε, ρυτίδιασε ή ζάρωσε. Το παλιό επιβιώνει σε ένα απρόσμενο εγκεφαλικό φλας. Σε ένα άρπισμα και σ' ένα ριτενούτο.

Σε μια λανθάνουσα νίκη επί του αλτσχάιμερ.

Η Σοφία

Η Σοφία. Η Σοφία είναι το ξωτικό του νησιού. Ανεβοκατεβαίνει τα σκαλιά της Χώρας σα ζαρκάδι. Οι υποψιασμένοι λένε ότι τα χει χάσει. Οι πονηροί τη βάζουν να τους κάνει τα θελήματα. Οι επισκέπτες την κοιτούν περίεργα. Η Σοφία έχει ένα μικρό σπιτάκι σκαρφαλωμένο στο βουνό. Λευκό όλο με μπλε παράθυρα. Μαζεύει εκεί μέσα τα παραπεταμένα αυτών που έχουν πολλά πεταμένα. Η Σοφία έρχεται καμια φορά στο σπίτι μας τα καλοκαίρια και μας φέρνει φρέσκα αυγά. Μας αγαπά, ίσως γιατί δεν είμαστε υποψιασμένοι, πονηροί ή επισκέπτες. Η Σοφία ζει με το όνειρο του γαμπρού από την Αθήνα που θα την βγάλει από τον κύκλο του νησιού. Δουλεύει σα καθαρίστρια στο ιατρικό κέντρο για λίγα λεφτά. Παραπονιέται αλλά δεν γκρινιάζει. Η Σοφία παρότι ντόπια διαφέρει. Όχι τόσο γιατί δεν κάνει δεύτερες σκέψεις, όσο γιατί δεν τη νοιάζουν τα κληρονομικά, τα κουτσομπολιά και τα ψεύτικα χαμόγελα. Η Σοφία μια μέρα ερωτεύτηκε τον θείο μου. Δεν είχε καμία τύχη η προσδοκία της αλλά δεν έπαυε να ελπίζει. Κάθε καλοκαίρι του έφερνε ένα δώρο από το μικρό μαγαζάκι στη Χώρα, που ήταν ο παράδεισός της. Αγόραζε συχνά πυκνά μικροπράγματα για τον εαυτό της από εκεί ελπίζοντας ότι αυτή θα είναι η προίκα της. Η Σοφία δεν καταλάβαινε τα υποτιμητικά βλέμματα των τρίτων όταν μας έβλεπε να της μιλάμε ισότιμα. Ίσως εκεί κρυβόταν η ευτυχία της. Μια καλοκαιρινή μέρα ο θείος μου ποτίζοντας τη βουκαμβίλια στην αυλή μας είπε στη Σοφία ότι τα φυτά αισθάνονται τη φροντίδα όπως οι άνθρωποι. Η Σοφία το κράτησε. Αρκετά αργότερα, μια χειμωνιάτικη Κυριακή μετά τη θεία λειτουργία άρχισε να φωνάζει μόνη της ότι τα φυτά αισθάνονται τη φροντίδα όπως οι άνθρωποι. Οι πιστοί την κοίταζαν δύσπιστα, οι δύσπιστοι την κοίταζαν άπιστα. Αυτή ήταν στο νησί και ο θείος μου στην Αθήνα. Αυτή η φράση όμως τη συνέδεε μαζί του. Περιττά τα τηλεγραφήματα, τα τηλεφωνήματα και τα λοιπά. Η Σοφία σταυρώνεται κάθε μέρα σα το Χριστό, από εκατοντάδες θρησκόληπτους του νησιού. Παρότι άθεος, στο πρόσωπό της είδα πολλές φορές τα τρυπημένα χέρια. Η Σοφία έχει πλύνει σκάλες, έχει κουβαλήσει ψώνια, έχει χάσει λεφτά, έχει κάνει θελήματα. Είναι όμως η Σοφία. Η Σοφία που αισθάνεται, που δουλεύει, που ονειρεύεται, που ζει.

Ίσως έχει βάλει έναν άλλο κόσμο μέσα στον πραγματικό. Όμως ο δικός της κόσμος την κρατάει αμόλυντη, από την πραγματικότητα των πολλών.

Και αυτό είναι μεγάλη σοφία.

Στη γωνία

Υπάρχουν δύο είδη ανθρώπων.

Αυτοί που ακροβατούν σε στιγμές
και αυτοί που ισορροπούν σε διάρκειες.

Παλεύουν μεταξύ τους σε άσχημες πόλεις
σε ουρλιαχτά και ψίθυρους.

Οι πρώτοι σχετικοποιούν.
Οι δεύτεροι σχετίζονται.

Άλλες φορές κερδίζουν οι μεν, άλλες οι δε
αλλά ποτέ και οι δυο.

Ασυμβίβαστες οι νίκες τους
αναντίστοιχες οι πληρότητες.

Πάντως υπάρχει και ο κύριος στη γωνία,
που δεν ακροβατεί, ούτε ισορροπεί.

Απλώς στέκεται στην άκρη του δρόμου
κοιτάζοντας να τον προσπερνούν.

Άσχετος και στατικός
μέσα σε στιγμές και διάρκειες.

Δεν το μετανιώνει όμως.
Επέλεξε να απέχει από το λέρωμα

ενός ακίνδυνου ιδρώτα.

Επιφάνειες

επιφάνειες
λαμπερίζουσες
τραχιές
βρώμικες

τις πατάνε,
εκατομμύρια
απελπισμένοι χαρούμενοι.
ψεύτες.

τις περπατούν,
χιλιάδες
ονειροπαρμένοι ρεαλιστές.
ειλικρινείς.

τις διανύουν,
εκατοντάδες
ακούραστοι κουρασμένοι.
αβέβαιοι.

τις ταξιδεύουν,
δεκάδες
μοναχικοί εγκλωβισμένοι.
δραπέτες.

τις γκρεμίζουν,
ελάχιστοι,
ίσως κανένας.
εσύ.

Το βούρκωμα

Το βούρκωμα είναι αλμυρό,
έχει λίγο αλάτι
για να καίει τις πληγές

μπουχτίζει στη διεσταλμένη κόρη
και κατρακυλάει
σα στιγμιαίο λάθος που αποκτά διάρκεια

Το βούρκωμα χαράζει μονοπάτια,
πάνω σε πρόσωπα αχαρτογράφητα
πάνω σε συσπάσεις και ρυτίδες

διοχετεύεται στο δάκρυ
και μαρτυράει τα ενδόμυχα,
ρουφιανεύει χωρίς λέξεις

Το βούρκωμα είναι αίνιγμα,
άλλοτε εύκολο, άλλοτε δύσκολο
πάντοτε ενδιαφέρον

δημιουργεί το ερώτημα
απορρίπτει την απάντηση
εγκλωβίζει τη στιγμή

Το βούρκωμα είναι κλέφτης,
αρπάζει τη σοβαρότητα
και την πουλάει σε σταγόνες

νικάει το άτεγκτο
υγροποιώντας το άυλο,
σπάζοντας κάθε καλούπι

Το βούρκωμα είναι βούρκος,
κάποιοι το νικάνε
και βγαίνουν δυνατοί από αυτόν

άλλοι βυθίζονται
για πάντα
στη λάσπη της αλμύρας.

Το χτικιό

Ποιος θα διώξει το χτικιό από την πόλη;
Βάλτε σκιάχτρα στις γωνίες

Τσαλακωμένες ηθικές να πυροβολούν
Ένα κυρτό δέντρο

Πρέπει να γύρει κι άλλο
Πριν προλάβουν να αποδράσουν οι καρποί

Το χτικιό είναι βρώμικο
Και μοιάζει με το δάκρυ που πέφτει στο χώμα

Γίνεται λάσπη
Για να γλιτώσει τη λάσπη που του πετούν

Ποιος κάνει περατζάδα στα απόμερα;
Μη ρωτάς. Κοίτα αλλού.

Το κενό

Τα κενά υπάρχουν για να αποσυμφορούν την ύλη.
Οι ιδέες υπάρχουν για να γεμίζουν τα κενά.

Κι όσοι βουτάνε στο κενό;

Μπουχτισμένοι από την πληρότητα
Ασυγκράτητοι για το όνειρο

Αφήνουν πίσω τους χαρακιές
Ενώ κλωτσάνε το μπροστά με μανία

Ίσως ζήσουν αλλιώς
Ίσως τα καταφέρουν

Ίσως όχι

Το κόκκινο δεν έχει αποχρώσεις

Κάποιοι οργανωθήκαμε στην Αριστερά για να αλλάξουμε τον κόσμο. Όχι για να αλλάξουμε την Αριστερά αφήνοντας τον κόσμο απαράλλαχτο. Στην πορεία συνειδητοποιήσαμε ότι υπάρχει και αυτή η περίεργη φυλή συντρόφων και συντροφισσών. Αυτή που όταν συνειδητοποιεί ότι το τέρας είναι πολύ μεγάλο για να το σκοτώσει, ανακαλύπτει μικρά τερατάκια στους διπλανούς της.

Έτσι γεννιούνται μεγαλόστομες κατηγορίες, βαρύγδουπες εκφράσεις, ψεύτικες κριτικές και αλαζονικές συμπεριφορές. Για κάποιους ο συστημικός βασιλιάς επιστρέφει στο θρόνο του και αυτό επιβάλλει στην Αριστερά να επανέλθει στη μίζερη γωνία της. Στη γωνία που αναζητά απελπισμένα κομμουνιστόσημα σε βιβλιογραφίες, ηγέτες σε καθρέφτες ή αγιογραφίες και επιβεβαιώσεις μέσα στη συλλογική διάλυση. Αυτή η Αριστερά προσιδιάζει σε φιλοσοφικό όμιλο ή στην καλύτερη περίπτωση σε αντικαπιταλιστική σέχτα χωρίς πρόθεση συνολικής ανατροπής αλλά μεμονωμένης φυσιογνωμικής αυτοεκπλήρωσης. Πάντως σε τίποτα δεν έχει να κάνει με τη μαζική ριζοσπαστική δυναμική που τρομάζει το βασιλιά. Το βασιλιά που ζει στις τράπεζες, στα ακριβά γραφεία, στα γκλοπς των μπάτσων, στα υγρά κελιά, στα μανουάλια των εκκλησιών και στις άδειες τσέπες των απελπισμένων πολλών.

Οι προϋποθέσεις στις συγκλίσεις, απαιτούν την ύπαρξη των συγκλίσεων. Η ιδεολογική διαπάλη, απαιτεί την ύπαρξη της διαπάλης. Οι νίκες της τάξης μας, απαιτούν την ύπαρξη της τάξης μας.

Μιας τάξης που αναζητεί εναγωνίως πολιτική εκπροσώπηση για να αλλάξει τη ζωή της και αντ’ αυτού αντικρύζει θεωρίες συνωμοσίας, στοχοποιήσεις μεταξύ συντρόφων και διαλυτισμό στις τάξεις των οργανώσεων. Μιας τάξης που βρίσκεται στα όρια του αφανισμού, και οι πολιτικοί της εκπρόσωποι χρησιμοποιούν τον Λένιν για να την πείσουν ότι ήταν καταδικασμένη στον αφανισμό και όχι για να την πείσουν ότι μπορούσε να τον αποφύγει.

Απέναντι στην αναζήτηση φαντασμάτων υπάρχει η ταξική πάλη. Απέναντι στην αυταρέσκεια του καθρέφτη υπάρχει η αντανάκλαση του φωτός. Απέναντι στις διαχωριστικές της διαίρεσης υπάρχει το ξεκαθάρισμα της πρόσθεσης.

Το χρέος μας δεν είναι ο προσωπικός απολογισμός του γήρατος. Είναι η διαρκής συλλογική νεότητα.

Όποιος δε λογοδοτεί σε αυτήν, δε λογοδοτεί στην τάξη του.

Και είναι σίγουρο ότι κάτι κάνει λάθος.