Δευτέρα 25 Αυγούστου 2014

απλό και πολύπλοκο

Είναι φορές που η απλότητα γοητεύει γιατί είναι πολύπλοκη και άλλες που η πολυπλοκότητα γοητεύει επειδή είναι απλή. Η γοητεία γίνεται ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο λιτό και στο σύνθετο αντανακλώντας διαφορετικές στιγμές μιας ίδιας ζωής. Αυτής που δε φυλακίζεται στο δίπολο άσπρου-μαύρου αλλά ξεσπάει στην εξέγερση των χρωμάτων. Κατ'αυτό τον τρόπο το απλό βλέμμα μιας γνωριμίας μπορεί να ταυτιστεί με το πολύπλοκο βλέμμα ενός αποχωρισμού εφόσον και στις δύο περιπτώσεις παράγεται συναίσθημα. Η ελευθερία του ανθρώπου δε βρίσκεται στη μόνιμη ευτυχία του, αλλά στη δυνατότητά του να καθορίζει πότε θα είναι χαρούμενος και πότε λυπημένος. Αυτή η διαστρέβλωση της έννοιας της ελευθερίας από το κράτος και τους εκφραστές του, επιτρέπει στο σύστημα να σφηνώνει την ελευθερία στο θεσμό της ιδιοκτησίας, στη σήψη του σεξισμού, στην περηφάνια του πατριωτισμού και στη ματαιοδοξία του κέρδους, φορώντας της το ένδυμα της ευτυχίας. Κάπως έτσι οι απολύσεις γίνονται "διαθεσιμότητα", το ξύλο από τους μπάτσους "επιβολή της τάξης" και τα μνημόνια "μηχανισμός στήριξης". Όλα για την "ελευθερία". Μια ελευθερία κενή και αδιάφορη. Μια ελευθερία προβλέψιμη. Μια ελευθερία που βρίσκεται στην τσέπη του εργοδότη, στους νόμους του κράτους και στην αντρίλα του νταβατζή. Το κακό με την "ελευθερία" τους είναι ότι δεν υπάρχει η ερωτοτροπία ανάμεσα στο απλό και στο πολύπλοκο. Είναι μια ελευθερία εναρμονισμένη με την εκμετάλλευση στο χώρο δουλειάς και το ριάλιτι στην τηλεόραση. Οι άνθρωποι δεν αποφασίζουν για τις ζωές τους, απλώς τις εξυπηρετούν. Δε βιώνουν τη χαρά και τη λύπη. Απλώς τη μαθαίνουν. Όμως η αέναη και ευθύγραμμη "ευτυχία" που τους παρέχει ο σύγχρονος φιλελεύθερος τρόπος ζωής δεν αντέχει αρκετά. Σε κάποιες συγκεκριμένες στιγμές καταρρέει από μια μικρή σύγκρουση απλότητας και πολυπλοκότητας που λέγεται ανάγκη. Ανάγκη για φαγητό, για αλληλεγγύη, για ίσα δικαιώματα και κυρίως για ελευθερία. Όταν η ανάγκη γίνει συνείδηση και δύναμη, ίσως από την "ελευθερία" τους να περάσουμε στην ελευθερία μας. Ίσως από το κόσμο τους να περάσουμε στο δικό μας. Απλό ή πολύπλοκο; Μάλλον και τα δύο.