Κυριακή 1 Μαρτίου 2015

ηρωϊκή αυταπάτη

Κάποιοι κρεμούν τα ρούχα στην κρεμάστρα. Κάποιοι κρεμούν την ενοχή στην ευκολία. Κάποιοι κρεμούν τον εαυτό τους στη θηλιά. Οι πρώτοι είναι αναίσθητοι, οι δεύτεροι δειλοί και οι τρίτοι αυτοκαταστροφικά ειλικρινείς. Υπάρχουν και κάποιοι που δεν ανήκουν σε καμία κατηγορία και τα κάνουν όλα τέλεια. Τους βρίσκει κανείς στα παραμύθια για παιδιά, στις χολιγουντιανές ταινίες και στα πορτρέτα του Στάλιν. Ανέκαθεν πίστευα ότι ο super man δεν είναι το αμερικανάκι με τη μπλε στολή και το κόκκινο βρακί αλλά κάτι ανάμεσα στο θεό και το διάολο που υπάρχει σε κάθε χώρα. Η αναθετική προσμονή της επίλυσης όλων των προβλημάτων από έναν "τέλειο", είναι η καλύτερη δικαιολογία για να κρεμάς τα ρούχα, τις ενοχές ή και τη μούρη σου. Με λίγα λόγια, η ανάθεση είναι μια εύκολη πρέζα, που δε χρειάζεται χρήμα, αλλά χαμένο χρόνο. Είναι μια ψευδαίσθηση ανεξαρτησίας αρκεί να κρέμεσαι από κάποιον για να μην πέσεις. Έτσι λοιπόν ο τέλειος, ο ικανός, ο χαρισματικός, το ταλέντο που "θα σαρώσει τις δυναμείς του κακού", δεν είναι γέννημα της αμερικάνικης φαντασίας αλλά του ανθρώπινου συμβιβασμού, του ανθρώπινου φόβου και της ανθρώπινης αυταπάτης. Ο super man μπορεί πριν 2015 χρόνια στην Ιερουσαλήμ να ήταν ο Χριστός, το 1821 στο Μοριά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, το 1935 στη Σοβιετική Ένωση o κομματικά πιστός γραφειοκράτης και το 2001 στην Αμερική ο πολέμιος της παγκόσμιας τρομοκρατίας Goerge Bush. Στην ύπαρξη, ή μάλλον στη δημιουργία των παραπάνω ηρώων, οφείλεται το δάκρυ του μουσάτου αντάρτη όταν παρέδωσε το όπλο του μετά τη συμφωνία της βάρκιζας, το κλάμα της παλαιστίνιας μάνας όταν διαπίστωσε ότι κανένας θεός δεν προστάτευσε το παιδί της και η καταπίεση κάθε ανθρώπου σε ένα σύστημα που δεν το ορίζει ο ίδιος αλλά, το είδωλο, το πρότυπο και ο σωτήρας του. Κάποιοι πρόσφατα ψήφισαν και μάλιστα την Αριστερά. Καλά έκαναν. Η ψήφος αποτυπώνει πολιτικούς και κοινωνικούς συσχετισμούς, μπορεί να προκαλέσει πιέσεις, να δημιουργήσει ρήγματα, να φέρει νέους όρους αντιπαράθεσης, να μετριάσει το κακό. Η ψήφος όμως δε σκοτώνει το σούπερ ήρωα, τον αλάνθαστο, τον τέλειο, αυτόν που σε μαστουρώνει προσφέροντάς σου κανονικότητα, είτε σε συσκευασία ιλουστρασιόν είτε σε καλάθι λαϊκής. Ο τελευταίος δεν είναι πρόθυμος να αυτοκτονήσει, όσο εξαρτάσαι από αυτόν. Έχει καταλάβει ότι δεν είναι τίποτε άλλο από την αντανάκλαση της παθητικότητάς σου. Συνεπώς η καταστροφή του, δεν απαιτεί να γίνεις εσύ σούπερ ήρωας, ούτε να προσπαθήσεις να του μοιάσεις πέφτοντας από την ταράτσα με κόκκινη μπέρτα. Το αόρατο χέρι του που καθορίζει τα πάντα, παύει να υπάρχει όταν, όχι ο καθένας μόνος του, αλλά όλοι μαζί γίνουμε ορατοί. Όταν γίνουμε ορατοί στο χώρο δουλειάς, στο σχολείο, στη σχολή, στο σπίτι, στο καφενείο, στην τέχνη, στον έρωτα, στη φιλία, στη ζωή. Η στροφή του κόσμου προς τ'αριστερά αυτό ακριβώς πρέπει να σηματοδοτήσει. Την είσοδο του λαϊκού παράγοντα στο προσκήνιο, και όχι την εκλογή ενός νέου super man. Ο αναίσθητος, ο δειλός και ο αυτοκαταστροφικά ειλικρινής, είναι άνθρωποι, με άγνοια, αδυναμίες και υπέρμετρες φιλοδοξίες. Μόνος του ο καθένας χάνεται στην επιφανειακή καθημερινότητα, στην διαρκή υπεκφυγή και στο συνειδητό θάνατο. Όλοι μαζί, όμως, με όπλο τη συλλογική οργάνωση ίσως κάτι αλλάξουν. Η ιστορία έχει δείξει ότι ή θα κρέμεσαι από την κόκκινη μπέρτα του αγαπημένου σου υπερήρωα με κίνδυνο να φας τα μούτρα σου, ή θα τη σκίσεις και θα την κάνεις σημαία σου. Κόκκινη σημαία. Αυτό, όμως, δεν μπορείς να το κάνεις μόνος σου. Δεν είσαι υπερήρωας.